Font (Yazı tipi) adları aslında ne anlama geliyor?
--
Pek çok tasarımcının bile yazı tipi terminolojisi hakkında yanıtlara ihtiyacı olur. Tipografi, yazı tipi, ağırlık gibi… Tipografi konusunda bazı pratik bilgileri aşağıda bulabilirsiniz. Örnek olarak; “URW Garamond” ile “Garamond” markalaması arasındaki farklılıkar hakkında bilgiler içermektedir. Referanslar bölümünde İngilizce makaleye ulaşabilirsiniz.
Öncelikle, Font yerine “Yazı Tipi” kullanımı daha uygundur. İngilizce tanımlarını ise Türkçe tanımlamalar sırasında sıklıkla parantez içinde belirttim.
Thin, Light, Regular, Medium, Semibold, Bold, Extrabold, Heavy, Black…
Bunlar yazı tipinin / yazı ailesinin ağırlığı (weights) ya da biçimi (style) olarak adlandırılır. Ağırlık, bir yazı tipinin kök kalınlığı (Stem width) ile cap yüksekliği (Cap Height) arasındaki ilişkiye bağlıdır. Genellikle, “regular/normal/book” yazı tipi biçimi %12–15 kök yüksekliği (stem weight)’ne, semi-bold %16–20 and kalın (bold) ise %25'tir. Diğer yükseklikler genişletilmiş ya da benzer artışlarlar daraltılmıştır. Belli bir normların üzerinde olan modern yazı tipi aileleri 20, 40 ya da 60 biçim barındırmaktadır.
Book, Regular and Normal
Normal, regular ya da book olarak adlandırılmaktadır. Bu adlandırma tasarımcısının yada üreticisinin kararına bağlı olarak belirlenir. Book, okunaklı bir biçim olmak ile birlikte, “Book” yazı tipinin ağırlığı, “Regular” biçimin ağırlığından daha az olduğu söylenebilir.
Oblique vs Italic
Oblique (Oblik) çoğunlukla karakterin yapay bir eğime sahip olduğunu gösterir, italik (italic) yazı tipi ise tasarımcısı tarafından doğal bir eğime uygun biçimde tasarlandığını gösterir.
Extended / Condensed & Wide / Narrow arasındaki farklar nedir?
Bunlar bir font ailesinin “genişlikleri” dir.
Extended: Genişletilmiş
Condensed: Yoğunlaştırılmış
Wide: Geniş – Narrow: Dar
“Extended / Condensed” yazı tipinin yapay olarak oluşturulmuş ise “Wide / narrow” biçimi olarak adlandırılır. Benzer şekilde, “Extended” uzatılmış ise wide, Condensed sıkıştırılmış ise “Narrow” adını alır ve otomatik olarak oluşturulan bu yazı tipinde denge çizgileri bile içinde kalır.
Grotesque vs Grotesk
“Grotesk” kökeni 19. yüzyıla dayanmakta olup; “sans-serif” ‘in ilk tarzı anlamına gelir. “Grotesk” sadece Almanca çevirisidir. Birçoğunda miniskül (küçük harf) ya da italik özelliği yoktur. Bu sebeple bu tür kullanımlar için uygun değildir.
Neden bazı yazı tiplerinde “gotik” sınıflandırması yapılır?
Bir gotik yazı tipi bir şekilde grotesk yazı tipinden farklı olmak zorunda değildir. Ama büyük olasılıkla Grotesk’e göre daha açık deliklere sahip olacak ve düşük kontrastlı daha statik bir formda olacaktır.
“Pro” ne anlama geliyor?
Pro sürümü genişletilmiş karakter seti, OpenType özellikleri ve (ya da) dil seçenekleri barındırır. A Pro yazı tipi daha ince ayar tipografi ve uluslararası kullanım için daha uygundur.
Yazı tipi adlarını URW, PT, P22, YWFT, TT, gibi… markalamaları neden içerir?
Bunlar genellikle yazı tipi üreticileri ya da tasarımcısını belirtir işaretlerdir. Çok sayıda yazı tipleri aynı ada sahip ve birçok üretici aynı yazı tipi ailesinin bireysel sürümlerini yayınlayabilir, bu harfleri ise bir yazı tipinin kökenini ve sürümünü belirlemek için yardımcı olması maksadıyla eklemektedir.
Örnek olarak; piyasada birçok Garamond versiyonu bulunmaktadır. URW Garamond diğer versiyonu ile karışıklığı önlemek için işaretlenmiştir.
Neden bazı yazı tiplerinde “mono” adı var?
Bu da her bir karakter aynı yatay genişlikte sahip olduğu anlamına gelmektedir, bir tek aralık tipi, olduğu anlamına gelir.
“Humanist tasarım” ne anlama geliyor?
Bu genellikle, doğrusal olmaktan çok; organik, canlı ve büyük olasılıkla latif olmasıdır. Kısaca, doğallığına vurgu yapılmasıdır. Humanist Sans Serifs gerçek italik bir yazı tipine sahipken; Linear Sans Serifs daha çok obliktir.
Zaman ayırdığınız için teşekkür ederim,
érkan
—
Twitter. @erkanmalcokcom
Website. erkanmalcok.com
Bonus:
